Artykuły dla pacjentów
Wyprost i przeprost w profilaktyce i terapii bólów kręgosłupa.
Informacja, że jesteśmy w większości przypadków autorami bólu kręgosłupa jest dla większości zaskoczeniem. Biorąc pod uwagę nasze nawyki ruchowe, pozycje podczas czynności dnia codziennego to obecne czasy można nazwać cywilizacją dominacji ruchów zgięciowych. Człowiek zgina się, pochyla od około 500 do 5000 razy dziennie. Zaczyna od wstania z łóżka, ubrania się, mycia zębów, zakładania butów, pochyla się przy blacie kuchennym, podnosi przedmioty , przebywa w pozycjach siedzących zgarbionych. Wszystkie wymienione czynności są zgięciem kręgosłupa przeciążającym odcinek szyjny i lędźwiowy.
Gdy układ biomechaniczny jest obciążany asymetrycznie (jednostronnie) to ulegnie on z czasem przeciążeniu z odpowiednimi dla niego konsekwencjami. Kręgosłup ze swoimi strukturami nie jest tu wyjątkiem. Badania naukowe i metoda McKenziego dowodzą, że struktura dysku ulega najczęściej dysfunkcji. Podczas przeciążeń to krążek międzykręgowy jest najsłabszym ogniwem kręgosłupa.
Oczywiście najbardziej przeciążającą pozycją jest długie siedzenie bez korekcyjnego podparcia w wyproście odcinka lędźwiowego. Dysk w tej pozycji, a dokładnie jego struktury wewnętrzne (masa jądra miażdżystego o konsystencji galaretowatej) zostają wypychane w kierunku tylnym lub tylno-bocznym i uciskają na struktury nerwowe (pośrednio na osłonkę oponową rdzenia kręgowego lub korzenie nerwu rdzeniowego) czego konsekwencją jest ból.
Co robić aby kręgosłup nie bolał ?
Odpowiedzią jest wyprost i przeprost jako nawyk ruchowy. Ruchy wyprostne kręgosłupa w odcinku szyjnym i lędźwiowym sprawią, że nasz układ biomechaniczny kręgosłupa zostanie utrzymany w równowadze. Stworzymy warunki dla struktur wewnętrznych dysku ,które skorygują się do pozycji neutralnych, prawidłowych, po uprzednim wypchnięciu w kierunku tylnym lub tylno-bocznym.
Cel tego artykułu jest głównie edukacyjny, ma informować o mechanizmie bólu i nie zastąpi wizyty u fizjoterapeuty. Jednakże dobra pozycja siedząca z wałkiem podpierającym odcinek lędźwiowy będzie promowała wyprost. Po dłuższej pracy przy biurku lekkie odchylenie głowy do tyłu z brodą blisko krtani ma dużą szansę przynieść nam ulgę. Jadąc samochodem dłużej niż 2 godziny zatrzymajmy się na parkingu, wysiądźmy z samochodu i w pozycji stojącej zróbmy kilka przeprostów tułowiem z rękoma na biodrach. Po dłuższym odkurzaniu dywanów lub po pracy na działce spróbujmy położyć się na brzuchu na kilka minut, co przyniesie nam ulgę. Pragnę podkreślić, że wymienione wyżej sugestie nie zastąpią profesjonalnej indywidualnej porady specjalisty.
Informacja, że jesteśmy autorami w większości przypadków bólu kręgosłupa ma dużo korzyści i oznacza, że mamy wpływ na zmniejszenie się, pozbycie lub całkowite jego uniknięcie.
Jako fizjoterapeuta zajmujący się dolegliwościami bólowymi kręgosłupa tłumaczę pacjentom najczęstszą przyczynę bólów. Wtedy często słyszę „dlaczego nie wiedziałem tego wcześniej”. Oczywiście im wcześniej zostaniemy wyposażeni w tę wiedzę tym lepiej.
Konsultując się z fizjoterapeutą odnośnie ruchów wyprostnych mamy w swoich rękach skuteczne narzędzie w radzeniu sobie z bólami kręgosłupa.
mgr Andrzej Tryniszewski, fizjoterapeuta